پاپایا

پاپایا یا پاپایه (نام علمی: Carica papaya)؛ میوه‌ای است با درخت بومی مناطق حاره‌ای قاره آمریکا که اکنون در بسیاری مناطق حاره‌ای از جمله هند، آفریقای جنوبی، سری لانکا و فیلیپین کشت می‌شود. درختی است کوچک دارای یک ساقه به ارتفاع ۴ تا ۱۰ متر و برگهایی بزرگ به ابعاد ۵۰ تا ۷۰ سانتی است. اندازه میوه آن۱۵ تا۴۵ سانت در طول و قطر آن۱۰ الی ۳۰ سانت بوده و رنگ آن موقعی که رسیده باشد زرد کهربایی تا کمی نارنجی است.

• گروه: طالبی‌ها
• مکان: نواحی گرمسیری
• انواع: پاپایه زرد، پاپایه سبز، پاپایه سرخ

محتویات

• ۱ خاستگاه و توزیع
• ۲ معرفی
• ۳ ارزش غذایی
• ۴ کشت پاپایا در ایران
• ۵ منابع

خاستگاه و توزیع

پاپایا گیاه بومی آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی است^[۱][۲] و بومی سراسر جزایر واقع در دریای کاریب، فلوریدا و چند کشور آفریقا شده‌است. این محصول کشاورزی در هند، استرالیا، مالزی، اندونزی، فیلیپین، ایالات متحده و هاوایی نیز رشد می‌کند.^[۱]

معرفی

پاپایا (papaya = fruta bomba = lechosa = tree melon = (in Australia) pawpaw = papaw) با طعم خوب و حالت لطیفی که دارد در سالادِ میوه بسیار فوق‌العاده‌است. از پاپایا پوره نیز تهیه می‌کنند. همچنین پوست کردن و خارج کردن دانه‌های پاپایا آسان است. پاپایه‌های هاوایی از نوع مکزیکی آن معمول تر و خوشمزه ترند. نوع زرد آن که راحتتر ثمر می‌دهد به محض رسیدن آماده خوردن است و بهتر است خنک مصرف شود. نوع سبز پاپایه در اتاق‌های حرارتی پس از چند روز به عمل می‌آید و آمادهٔ خوردن می‌شود. مردم جنوب شرق آسیا پاپایهٔ سبز را پس از خرد کردن و پختن داخل سالاد می‌ریزند.

ارزش غذایی

پاپایا، خام

مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۱۷۹ کیلوژول (۴۳ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها	۱۰٫۸۲ g
قندها	۷٫۸۲ g
فیبر	۱٫۷ g
چربی	۰٫۲۶ g
پروتئین	۰٫۴۷ g
ویتامین آی معادل	۴۷ میکروگرم (۵٪)
- بتاکاروتن	۲۷۴ میکروگرم (۳٪)
- لوتئین و زآکسانتین	۸۹ μg
ویتامین ب۱ (تیامین)	۰٫۰۲۳ میلی‌گرم (۲٪)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)	۰٫۰۲۷ میلی‌گرم (۲٪)
ویتامین ب۳ (نیاسین)	۰٫۳۵۷ میلی‌گرم (۲٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵)	۰٫۱۹۱ میلی‌گرم (۴٪)
اسید فولیک (ویتامین ب۹)	۳۸ میکروگرم (۱۰٪)
ویتامین C	۶۲ میلی‌گرم (۱۰۳٪)
ویتامین E	۰٫۳ میلی‌گرم (۲٪)
ویتامین K	۲٫۶ میکروگرم (۲٪)
کلسیم	۲۰ میلی‌گرم (۲٪)
آهن	۰٫۲۵ میلی‌گرم (۲٪)
منیزیم	۲۱ میلی‌گرم (۶٪)
منگنز	۰٫۰۴ میلی‌گرم (۲٪)
فسفر	۱۰ میلی‌گرم (۱٪)
پتاسیم	۱۸۲ میلی‌گرم (۴٪)
سدیم	۸ میلی‌گرم (۰٪)
روی	۰٫۰۸ میلی‌گرم (۱٪)
لیکوپن	۱۸۲۸ µg
پیوند به پایگاه داده وزارت کشاورزی ایالات متحده درصدها نسبی‌اند منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا

کشت پاپایا در ایران

پاپایا در ایران به صورت عمده کشت نمی‌شود، بلکه به صورت اندک در استان سیستان و بلوچستان و خیلی کم در استان هرمزگان و برخی استان‌های دیگر مانند یزد و بوشهر کشت می‌شود. به گفته سازمان جهاد کشاورزی استان سیستان و بلوچستان، سطح زیر کشت پاپایا در این استان مجموعاً به ۲۵ هکتار می‌رسد.

برش مقطعی پاپایا
آرایه‌شناسی
فرمانرو:	گیاه
(طبقه‌بندی‌نشده):	گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده):	دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده):	رزیدها
راسته:	کلم‌سانان
تیره:	خربزه‌درختیان
سرده:	خربزه درختی
Species:	C. papaya
نام علمی
Carica papaya کارل لینه[۱]

به

میوهٔ بـِه یا بهی (نام علمی: Cydonia oblonga) دارای گوشت خشک و کرکی است که طعمی ترش و تقریباً گس دارد.^[۲] با این حال وقتی به پخته می‌شود بو و طعمی بسیار خوش دارد. برای کمپوت مناسب است و به صورت مربا و مارمالاد نیز کاربردی عالی دارد.^[۳] اگر به دنبال به هستید باید به بازار کشاورزان یا مغازه‌های مخصوص سبزی مراجعه کنید. این میوه به صورت جهانی در ترکیه، چین، ازبکستان، ایران، آرژانتین، نیوزیلند پرورش می‌یابد.

درخت به درختی است از تیره گل سرخیان، جزو دسته سیب‌ها که پشت برگ‌هایش کرک‌دار است.^[۴]

به سرشار از ویتامین‌های آ و ب، و املاح آهکی و تانن است. به دارای پروتید، گلوسید، لیپید و آب است و صد گرم آن تولید ۱۱۲ کالری انرژی می‌کند. به مقوی قلب، معده و اعصاب است، و دمنوش آن آرامبخش است.^[۵] درخت به را به ترکی آذربایجانی، هیوا، در رامیان و کتول، شغال، در لاهیجان و دلیجان و رودسر، توچ و در رامسر و شهسوار، سنگه می‌نامند. درخت به، در خاک‌های خشک و خیلی آهکی خوب نمی‌روید و نیازمند به خاک ژرف است.^[۶]

این میوه مقوی معده و متوقف‌کننده اسهال‌های ساده و خونی است.^[۷] در ورم حاد در روده‌ها، خونریزی‌های قاعدگی و بواسیری، اثر بسیار مؤثری دارد. به ضمن تقویت اعمال دستگاه گوارش، مخاط و سرفه کاملاً مؤثر است. دم کرده برگ‌های به برای تسکین سرفه شهرت فراوان دارد.^[۸]

به سردرختی

محتویات

• ۱ آماده‌سازی
• ۲ گونه‌ها
• ۳ تولید
• ۴ ارزش غذایی
• ۵ منابع

آماده‌سازی

به‌های عطری کوچک‌تر دارای پرزهایی روی پوست‌شان هستند که پس از شستن میوه به راحتی از بین می‌روند. مانند سیب و گلابی به را نیز می‌توان پوست کند و هسته آن را خارج نمود. با این حال بهتر است به را از درازا به دو نیم تقسیم کنیم بعد با قاشق هسته‌ها را خارج نمائیم چون محل هسته‌ها در به عمیق‌تر و گردتر از جای هسته‌ها در سیب یا گلابی می‌باشد.^[۹] طبخ به موجب بهتر شدن طعم آن می‌شود. آن‌ها را در شربت با ادویه‌هایی نظیر هل و دارچین یا با پوست لیمو و پرتقال بپزید. برای بهتر کردن کمپوتها آلو یا زردآلو خشک به آن اضافه کنید یا همانند سیبها آن‌ها را نیز بپزید اگرچه پای به طعمی اکتسابی دارد. در برخی نقاط جهان دانه‌های به را خشک می‌کنند و به همراه مقدار کمی آب می‌پزند که به‌عنوان داروی سرفه کاربرد دارد.^[۸]

گونه‌ها

گونه‌های زیادی به وجود دارد که فقط دوتای آن‌ها قابل توجه‌است. به معطر: شکلی بیضی با انتهای مخروطی دارد. پوست آن نرم، زرد و دارای گوشت سفید است. آناناسی: تاحدی شبیه گلابی برآمده‌است. پوست آن بعد از رسیدن زرد می‌شود و گوشت آن زرد رنگ و با طعم خفیفی از آناناس است. این میوه درشهرستان نطنز و شهرستان اصفهان پرورش میابد

تولید

نمودار مقایسه روند تولید سالیانه میوه به در ایران و سایر کشورهای اصلی تولیدکننده این محصول - چین و ازبکستان با افزایش تولید خود در تولید این محصول از ایران پیشی گرفته‌اند.

در سال ۲۰۱۷ تولید جهانی میوه به برابر ۶۹۲٬۲۶۲ تن بوده‌است که ترکیه و چین مجموعاً ۴۱٪ از این مقدار را تولید کرده‌اند.

ارزش غذایی

Quinces, raw

مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۲۳۸ کیلوژول (۵۷ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها	۱۵٫۳ g
فیبر	۱٫۹ g
چربی	۰٫۱ g
پروتئین	۰٫۴ g
ویتامین ب۱ (تیامین)	۰٫۰۲ میلی‌گرم (۲٪)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)	۰٫۰۳ میلی‌گرم (۲٪)
ویتامین ب۳ (نیاسین)	۰٫۲ میلی‌گرم (۱٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵)	۰٫۰۸۱ میلی‌گرم (۲٪)
ویتامین ب۶	۰٫۰۴ میلی‌گرم (۳٪)
اسید فولیک (ویتامین ب۹)	۳ میکروگرم (۱٪)
ویتامین C	۱۵ میلی‌گرم (۲۵٪)
کلسیم	۱۱ میلی‌گرم (۱٪)
آهن	۰٫۷ میلی‌گرم (۶٪)
منیزیم	۸ میلی‌گرم (۲٪)
فسفر	۱۷ میلی‌گرم (۲٪)
پتاسیم	۱۹۷ میلی‌گرم (۴٪)
سدیم	۴ میلی‌گرم (۰٪)
روی	۰٫۰۴ میلی‌گرم (۰٪)
Link to USDA Database entry درصدها نسبی‌اند منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا

بلوط

بلوط (به انگلیسی: Oak) و با (نام علمی: Quercus)، نام سرده‌ای از درختان و همچنین میوه آنهاست. درختان بلوط عمری طولانی دارند که گاه به دو هزار سال نیز می‌رسد^[۱] و گونه‌های بسیاری از آن در ایران بومی رشته‌کوه‌های البرز و زاگرس است.

چوب بلوط با چگالی در حدود ۰٫۷۵ گرم بر سانتی‌متر مکعب از سختی و استحکام بالایی برخوردار است. همچنین به دلیل داشتن مقادیر تانن بالا در برابر حشرات و حملات قارچ‌ها بسیار مقاوم است. چوب این درخت از مرغوب‌ترین چوب‌هاست و زغال آن نیز مرغوب است. این موضوع یکی از دلایل قطع بی‌رویهٔ این درختان است و بقای این جنگل‌ها را تهدید می‌کند.

محتویات

• ۱ تکثیر
• ۲ ترکیب شیمیایی
• ۳ کاربرد
  • ۳.۱ کاربرد درمانی
  • ۳.۲ کاربرد خوراکی
  • ۳.۳ کاربردهای دیگر
• ۴ بلوط در مناطق گرمسیری
  • ۴.۱ ارزش تغذیه ای بلوط آبی
• ۵ بلوط در ایران
• ۶ روز پاسداشت بلوط زاگرس
• ۷ منابع
• ۸ پیوند به بیرون

تکثیر

تکثیر طبیعی این درخت از طریق کاشته شدن میوه آن صورت می‌گیرد. جوندگان خانواده سنجاب جهت ذخیره‌سازی میوه بلوط برای فصل زمستان آن را در عمق مناسبی دفن می‌کنند. فراموش کردن جای برخی از این میوه‌ها توسط سنجاب‌ها باعث می‌شود که در بهار سال بعد جوانه بزنند. این جوندگان موجب زایش مداوم جنگل‌های بلوط هستند. سنجاب‌ها از روی غریزه مقاوم‌ترین دانه‌ها را برای دفن کردن انتخاب می‌کنند و بنابراین احتمال سالم ماندن میوه در زیر خاک و جوانه زدن آن در سال بعد بالا می‌رود.

در سال‌های اخیر برخی کارشناسان از خطر انقراض سنجاب ایرانی گفته‌اند که در ادامه حیات جنگل‌های بلوط ایران نقشی اساسی دارند.^[۲][۳]

جست‌زنی (به دو صورت پاجوش و ریشه جوش) نیز از راه‌های تکثیر در برخی از گونه‌های بلوط است.

ترکیب شیمیایی

سوسک خرطوم‌دار درخت فندقی، آفت گونه‌های مختلف درخت بلوط است.

• میوهٔ بلوط: نشاسته، پروتئین، قندهای مختلف مخصوصاً کوئرسیت، مادهٔ روغنی و بالاخره تانن دارد.
• برگ و پوست بلوط: تانن ویژه‌ای به نام اسید کوئرسی تانیک محلول در آب، نوعی قند به نام کوئرسیت، یک مادهٔ تلخ به نام کوئرسیتین، لعاب، یک مادهٔ قرمز به نام قرمز بلوط دارد.

کاربرد

کاربرد درمانی

تانن موجود در میوه بلوط که در برخی زبان محلی کشور به آن «شوکه» می‌گویند با تقویت مخاط معده در درمان ورم و زخم معده مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند در بهبود زودتر زخم‌ها و خونریزی‌ها و درمان اسهال مفید باشد. بخش‌هایی از درخت بلوط که کاربرد درمانی دارند عبارتند از میوه، پوست، گال و برگ.^[۴]

کاربرد خوراکی

میوه بلوط شمال و جنوب ایران و نیز گونه‌های مختلف آن از نظر مواد غذایی متفاوتند. اما نتایج آنالیز مویه بلوط شمال ایران به همراه پوسته‌اش نشان داده که شامل ۱۱ درصد چربی، ۱۱٫۵ درصد فیبر، ۲۶۳۰ کیلوکالری بر کیلوگرم انرژی و دارای ۱۸٫۵ درصد پروتئین است.^[۵] در بخش‌های مختلف کشور که جنگل‌های بلوط وجود دارند از آرد کردن میوه بلوط، نان بلوط تهیه می‌شود.

دامداران با توجه به گرانی خوراک دام، دانه‌های بلوط را در پاییز جمع‌آوری می‌کنند و به عنوان تغذیه جایگزین در زمستان به دام‌ها می‌دهند که علاوه بر خواص غذایی بسیار، برای سلامت دام‌ها نیز مفید است.^[۵]

کاربردهای دیگر

از دانه، برگ و نیز گال درخت بلوط در داروسازی، رنگرزی (به عنوان یکی از مواد رنگزای طبیعی)، مرکب‌سازی و صنعت چرم‌سازی استفاده می‌شود.^[۶] چوب بلوط بسیار محکم است و از آن برای ساخت وسائل یا سوزاندن استفاده می‌شود. برخی گونه‌های بلوط به عنوان درخت زینتی کاشته می‌شوند و از برگ‌های برخی گونه‌های آن همچون یوول به عنوان بازدار زیستی آفت‌ها در باغ و گلخانه استفاده می‌شود.

بلوط در مناطق گرمسیری

نوع متفاوتی از بلوط در نقاط گرمسیری و استوایی در کشورهایی مانند چین - ویتنام - استرالیا - ژاپن - تایلند ، رشد می کند که به آن بلوط آبی گفته می شود. این میوه ی گرمسیری سرشار از کربوهیدرات و آنتی اکسیدان است و به واسطه داشتن کالری پایین به عنوان یک مکمل غذایی مفید برای رژیم غذایی در نظر گرفته می شود.آنتی اکسیدان موجود در شاه بلوط آبی باعث کاهش سلول های سرطانی شده و برای متابولیسم بدن فواید بی شماری دارد.

ارزش تغذیه ای بلوط آبی

• کالری 97
• کل چربی 0 گرم 0٪
• چربی اشباع 0 گرم 0٪
• کلسترول 0 میلی گرم 0٪
• سدیم 14 میلی گرم 1٪
• کل کربوهیدرات 24 گرم 8٪
• رژیم غذایی فیبر 3 گرم 12٪
• شکر 5 گرم
• پروتئین 1 گرم
• ویتامین A 0٪ ویتامین C 7٪
• کلسیم 1٪ آهن 0٪

بلوط در ایران

مظفر افشار اهل خرم آباد ملقب به پدر بلوط ایران سالانه به همراه دوستداران طبیعت صدها بذر بلوط در کوهها و جنگلهای در حال تخریب می‌کارند.

نهال کوچک بلوط ایرانی.

دربارهٔ تعداد گونه‌ها و زیر گونه‌های بلوط در ایران نظرات مختلفی داده شده اما همه پژوهشگران بر وجود چند گونه مهم از بلوط در جنگل‌های ایران توافق دارند^[۷]:

• گونه بلوط ایرانی (نام علمی: Quercus brantii) یا بَرودار، درختی با ارتفاع تا ۱۰ متر، که از شمال‌غربی تا جنوب‌شرقی رشته‌کوه زاگرس وجود دارد و به علت انعطاف‌پذیری خاص خود نسبت به دیگر گونه‌ها توانایی رویش در گونه‌های مختلف خاک، ارتفاع (از ۴۵۰ متر در گدارلندر مسجدسلیمان گرفته تا ۲۶۰۰ متر از سطح دریا در ارتفاعات لته‌کال یاسوج) و جهات جغرافیایی را دارد. در مناطق مختلف با نام‌های گوناگونی چون بلوط ایرانی، برو، شکین، هلوین، بلی، بلو و داربرو نامیده می‌شود. یکی از ویژگی‌های بسیار مهم این‌گونه، که نقش بسیار اساسی در بقای آن داشته قدرت خارق‌العاده جست‌زنی آن (به دو صورت پاجوش و ریشه جوش) است.
• گونه دارمازو (نام علمی: Quercus infectoria)، درخت یا درختچه‌ای با ارتفاع متوسط، که از شمال‌غربی زاگرس تا منطقه گهواره در استان کرمانشاه گسترش یافته و پس از آن به صورت لکه‌های کوچک و پراکنده در استان لرستان یافت می‌شود.
• گونه یوول (نام علمی: Quercus libani)، درختی کوتاه به ارتفاع ۱۰–۱۲ متر، که مختص مناطق مرتفع با خاک‌های عمیق و حاصلخیز است و پراکنش آن از آخرین حد شمالی زاگرس شروع می‌شود و در پایان محدوده جنگل‌های مریوان (هم‌مرز با پاوه در استان کرمانشاه) تمام می‌شود.
• گونه اوری (نام علمی: Quercus macranthera)، درختی مرتفع به ارتفاع تا ۲۵ متر، که در جنگل‌های ارتفاعات شمال ایران، مناطق کوهستانی قفقاز، ارسبارانو جنوب بروجرد و جنگل‌های مختلط کاسپینی-هیرکانی دیده می‌شود. به شکل زمین و جهت جغرافیایی بستگی ندارد اما به ارتفاع زمین بستگی داشته و غالباً در ارتفاعات بالاتر از ۱۷۰۰ متر از سطح دریا رشد می‌کند و درختی سرمادوست و نورپسند است.^[۸] در مناطق شمالی ایران این درخت را با نام‌های دیگری چون بلند مازو، پاچه مازو، گوری، اورو، ترش مازو و پالط نیز می‌شناسند.
• گونه بلندمازو (نام علمی: Quercus castaneifolia)، درختی مرتفع به ارتفاع تا ۵۰ متر، که در استان‌های گلستان، مازندران و گیلان می‌روید.^[۹]
• گونه سفیدمازو (نام علمی: Quercus petraea) که در استان‌های گلستان، مازندران و گیلان می‌روید.^[۱۰]

در سال‌های اخیر روند تخریب درختان بلوط جنگل‌های ایران گسترش یافته که عواملی چون آفت، خشکسالی، از بین بردن درختان برای کشاورزی و دامداری^[۱۱]، بریدن درختان برای تهیه زغال^[۱۲][۱۳]، هجوم سوسک‌ها، بیماری ناشناخته، گردوغبار و افزایش میانگین دمای هوا^[۱۴] را از دلایل اصلی آن می‌دانند.

دشت برم، بزرگترین دشت بلوط ایران در کازرون و در غرب استان فارس قرار گرفته‌است و در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای جلوگیری از نابودی بیشتر درختان آن شده‌است.^[۱۵]

روز پاسداشت بلوط زاگرس

جمعی از مردم و رسانه‌های منطقه زاگرس، روز هفتم فروردین ماه را به نام «روز پاسداشت جنگل‌های بلوط» نامگذاری کرده‌اند، این اقدام به دنبال وخیم شدن وضعیت بلوط‌های زاگرس به دنبال پدیده «زوال بلوط» و تأثیرات مخرب ریزگردها و سایر عوامل انسانی و طبیعی تهدیدکننده درختان بلوط، به منظور جلب حمایت‌ها و مشارکت‌های مردمی برای حفظ این منابع صورت گرفته‌است.^[۱۶][۱۷] در این روز مردم به هواداری از درختان بلوط به دل طبیعت می‌روند و با نمادها و لباس‌های محلی و پلاکاردها و امثال آن می‌کوشند توجه عموم را به این منابع ارزشمند طبیعی کشور جلب کنند.

آرایه‌شناسی
فرمانرو:	گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده):	گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده):	دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده):	رزیدها
راسته:	راش‌سانان
تیره:	راشیان
سرده:	Quercus ال.

بالنگ

بادام

بادام (Prunus dulcis, مترادف (زیست‌شناسی) Prunus amygdalus) نوعی میوه است، که درخت آن بومی ایران و کشورهای اطراف^[۳][۴][۵] و آسیای مرکزی^[۶] است، اما در مناطق بسیاری کشت می‌شود. در اصل بادام جزو مغزهای حقیقی به حساب نمی‌آید، بلکه از انواع شفت هاست که دارای یک پوسته بیرونی و یک پوشش درونی سخت است که دانه (مغز) در درون آن قرار می‌گیرد. ارتفاع درخت بادام ۴ تا ۱۰ متر است و قطر آن نیز می‌تواند به بیش از ۳۰ سانتیمتر برسد. نوع خودروی آن را که هسته‌های کوچک دارد اَرْژَن می‌نامند.^[۷]

بزرگترین کشورهای تولیدکننده بادام در دنیا ایالات متحده آمریکا و اسپانیا هستند. ایران با تولید ۶٪ در رتبه پنجم تولیدکنندگان این میوه قرار دارد. ۴۹٪ دانه بادام را روغن تشکیل می‌دهد که ۶۲٪ آن اولئیک اسید غیر اشباع، ۲۴٪ لینولئیک اسید غیراشباع، و ۶٪ آن پالمیتیک اسید اشباع است. مقدار انرژی موجود در هر ۱۰۰ گرم مغز بادام، ۵۷۶ کیلوکالری است. بزرگترین بادامستان دیم در ایران، در کوهسرخ خراسان رضوی قرار دارد.^[۸]

محتویات

• ۱ ریشهٔ واژه
• ۲ شکوفه بادام
• ۳ تولید
• ۴ بادام کوهی
  • ۴.۱ زیستگاه بادام کوهی
  • ۴.۲ موقعیت جغرافیایی
  • ۴.۳ سایر موارد
• ۵ بادام تلخ
• ۶ ارزش غذایی
• ۷ منابع
• ۸ نگارخانه
• ۹ پانویس
• ۱۰ پیوند به بیرون

ریشهٔ واژه

واژهٔ بادام ریشهٔ ایرانی دارد و از فارسی به زبان‌های ترکی، عربی، هندی و اردو راه یافته‌است.^[۹]

شکوفه بادام

شکوفه بادام

منطقه تولید عمده بادام، کالیفرنیا در آمریکا است، بین فوریه و مارس، شکوفه‌هایی که شباهت زیادی به شکوفهٔ گیلاس دارند، شکوفا می‌شوند. نوع آب و هوا در این زمان، میزان تولید بادام در آن سال را به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد. از وضعیت گل اطلاعات بسیار مهمی در مورد برداشت محصول در آن سال به دست می‌آید؛ بنابراین، هر مرحله از وضعیت گل نام بخصوصی دارد:

1. تراشه سبز، به جوانه‌های سبز بادام گفته می‌شود. این مرحله قبل از بوجود آمدن جوانهٔ صورتی است.
2. جوانه صورتی، جوانه به رنگ صورتی دیده می‌شود.
3. پاپ کورن، جوانه مانند پاپ کورن متورم شده ولی هنوز باز نشده‌است.
4. شکوفه، شکوفایی کامل
5. پتال فول، ریزش گلبرگ
6. ژاکت، گلبرگ‌ها ریخته‌است و تنها کاسه گل باقی‌مانده‌است.
7. خارج از ژاکت، کاسه گل جای خود را به میوه داده‌است.^[۱۰]

تولید

مقایسه روند تولید سالانه بادام در ایران با آمریکا و سایر تولیدکنندگان اصلی این محصول- نمودار نشان می‌دهد که روند تولید بادام در آمریکا از ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۷ به میزان ۲۰۰٪ افزایش داشته در حالیکه تولید بادام در ایران در طی این مدت تغییر محسوسی نداشته‌است.^[۱۱]

در سال ۲۰۱۷ تولید جهانی بادام برابر ۲٫۲ میلیون تن بوده‌است که ۴۶٪ از این مقدار متعلق به امریکاست.^[۱۲] سایر کشورهای اصلی تولیدکننده شامل اسپانیا، ایران و مراکش مجموعاً ۲۲٪ از تولید جهانی این محصول را به خود اختصاص داده‌اند.

بادام کوهی

بادام کوهی، نام درختچه سبز رنگی است با برگ‌های باریک و کوچک که در اقلیم نیمه خشک ایران می‌روید. بادام کوهی از خانواده گل سرخیان می‌باشد. ارتفاع متوسط گیاه بین ۲٫۵ تا ۳ متر و قطر تاج پوشش آن نیز به ۲ تا ۲٫۵ متر بالغ می‌گردد. گل‌های سفیدرنگ بادام معمولاً قبل از ظهور برگ‌ها در اوایل فروردین‌ماه ظاهر می‌شوند. دانه این گیاه که پس از فراوری (شیرین کردن) مصرف خوراکی دارد معمولاً از اوایل خرداد تا اواخر این ماه برداشت می‌شود.

زیستگاه بادام کوهی

بادام کوهی در خاک‌های عمیق تا نیمه‌عمیق، سنگ‌ریزه‌دار و بر روی تشکیلات آهکی – سیلیسی در شیب‌های ملایم کوهستان‌ها می‌روید. بومی ایران و منطقهٔ خاورمیانه، گستردگی در مناطق جنوبی، مرکزی و شمال شرق ایران، در کوه‌های آهکی- سنگلاخی است. دامنه‌های ارتفاعی رویش‌گاه بادام کوهی بین ۲۰۰تا ۲۷۰۰ متر از سطح دریا، در خطوط هم باران ۱۵۰ تا ۲۵۰ میلی‌متر قرار گرفته‌اند.

موقعیت جغرافیایی

این گیاه، در مناطق کوهستانی در استان‌های خراسان (کوهسرخ) فارس، کرمان خوزستان، سیستان و بلوچستان، یزد، اراک، کردستان، بختیاری، تهران، میانه و لرستان و در انواع مختلف خاک رشد می‌کند.

سایر موارد

• ارجنک - یا بادام زاگرسی و بادام اراکی، گونه‌ای بادام که پراکنش آن منحصر به زاگرس جنوبی در ایران است.
• ارژن - یا بادام کوهی، گونه‌ای از بادام که به‌طور گسترده در ایران و ترکمنستان می‌روید.
• تنگرس - یا بادام خاردار یا تِنْگِس، گونه‌ای بادام که تنها در زاگرس جنوبی در ایران می‌روید.
• بادام گنوئی - یا ارچن، گونه‌ای از بادام که منحصر به استان‌های جنوبی و جنوب‌شرقی ایران است.
• بادام شرقی - گونه‌ای از بادام وحشی که بومی غرب ایران و شمال عراق است.

بادام تلخ

بادام تلخ نیز مانند دانه‌های هلو، زردآلو، آلو، سیب، به و گیلاس از آمیگدالین تشکیل یافته‌است که می‌تواند در بدن تبدیل به سیانید شود. در تمام دنیا دو نوع بادام وجود دارد: بادام شیرین و بادام تلخ. بادام تلخ باید به منظور از بین رفتن مواد شیمیایی سمی موجود در آن حرارت داده شود یا پاستوریزه شود. بادام سرشار از پروتئین، ویتامین E، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و آهن است که برای بدن مفید می‌باشد؛ اما مصرف بادام تلخ به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

ارزش غذایی

Almonds

تولیدبادام باپوست در سال ۲۰۱۷
کشور	tonnes
ایالات متحده آمریکا	۱٬۰۲۹٬۶۵۵
اسپانیا	۲۵۵٬۵۰۳
مراکش	۱۱۶٬۹۲۳
ایران	۱۱۱٬۸۴۵
ترکیه	۹۰٬۰۰۰
ایتالیا	۷۹٬۵۹۹
جهان	۲٬۲۳۹٬۶۹۷
Source: FAOSTAT of the United Nations[۱۳]
مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۲٬۴۰۸ کیلوژول (۵۷۶ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها	۲۱٫۶۹ g
نشاسته	۰٫۷۴ g
قندها	۳٫۸۹ g
لاکتوز	۰٫۰۰ g
فیبر	۱۲٫۲ g
چربی	۴۹٫۴۲ g
چربی اشباع	۳٫۷۳۱ g
چربی تک‌اشباع‌نشده	۳۰٫۸۸۹ g
چربی چنداشباع‌نشده	۱۲٫۰۷۰ g
پروتئین	۲۱٫۲۲ g
تریپتوفان	۰٫۲۱۴ g
ترونین	۰٫۵۹۸ g
ایزولئوسین	۰٫۷۰۲ g
لئوسین	۱٫۴۸۸ g
لیسین	۰٫۵۸۰ g
متیونین	۰٫۱۵۱ g
سیستین	۰٫۱۸۹ g
پنیلالانین	۱٫۱۲۰ g
تیروزین	۰٫۴۵۲ g
والین	۰٫۸۱۷ g
آرژینین	۲٫۴۴۶ g
هیستیدین	۰٫۵۵۷ g
آلانین	۱٫۰۲۷ g
اسپارتیک اسید	۲٫۹۱۱ g
گلوتامیک اسید	۶٫۸۱۰ g
گلیسین	۱٫۴۶۹ g
پرولین	۱٫۰۳۲ g
سرین	۰٫۹۴۸ g
آب	۴٫۷۰ g
ویتامین آ	۱ IU
- بتاکاروتن	۱ میکروگرم (۰٪)
- لوتئین و زآکسانتین	۱ μg
ویتامین ب۱ (تیامین)	۰٫۲۱۱ میلی‌گرم (۱۶٪)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)	۱٫۰۱۴ میلی‌گرم (۶۸٪)
ویتامین ب۳ (نیاسین)	۳٫۳۸۵ میلی‌گرم (۲۳٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵)	۰٫۴۶۹ میلی‌گرم (۹٪)
ویتامین ب۶	۰٫۱۴۳ میلی‌گرم (۱۱٪)
اسید فولیک (ویتامین ب۹)	۵۰ میکروگرم (۱۳٪)
ویتامین E	۲۶٫۲ میلی‌گرم (۱۷۵٪)
ویتامین K	۰٫۰ میکروگرم (۰٪)
کلسیم	۲۶۴ میلی‌گرم (۲۶٪)
آهن	۳٫۷۲ میلی‌گرم (۳۰٪)
منیزیم	۲۶۸ میلی‌گرم (۷۲٪)
منگنز	۲٫۲۸۵ میلی‌گرم (۱۱۴٪)
فسفر	۴۸۴ میلی‌گرم (۶۹٪)
پتاسیم	۷۰۵ میلی‌گرم (۱۵٪)
سدیم	۱ میلی‌گرم (۰٪)
روی	۳٫۰۸ میلی‌گرم (۳۱٪)
Link to USDA Database entry درصدها نسبی‌اند منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا

بادام هندی

بادام زمینی

بادام‌زمینی یا پسته‌شامی (همچنین بادام‌کوهی یا پسته زمینی)، نام بوته و میوه‌ای با نام علمی Arachis hypogaea است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی است و از آنجا به نقاط گوناگون دنیا برده شده‌است. بوتهٔ آن که بوته‌ای یک‌ساله است ۳۰ تا۵۰ سانتیمتر ارتفاع دارد. بادام زمینی بومیِ برزیل. آب و هوای گرم برای کِشت این گیاه مناسب است. بادام زمینی دارای ساقه‌ای راست است. برگ‌های آن مرکب از دو زوج برگچه است و گل‌های آن دو نوع متفاوت به رنگ زرد که پس از تلقیح، دمِ گل خم می‌شود و به سطح خاک می‌رسد و سپس کم‌کم در خاک فرورفته، میوه در داخل خاک پدید می‌آید.

برگها و غلاف میوه بادام زمینی

محتویات

• ۱ ارزش غذایی
• ۲ حساسیت
• ۳ منابع
• ۴ جستارهای وابسته

ارزش غذایی

بادام زمینی،وانسیا،خام

مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۲٬۳۸۵ کیلوژول (۵۷۰ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها	۲۱ g
قندها	۰٫۰ g
فیبر	۹ g
چربی	۴۸ g
چربی اشباع	۷ g
چربی تک‌اشباع‌نشده	۲۴ g
چربی چنداشباع‌نشده	۱۶ g
پروتئین	۲۵ g
تریپتوفان	۰٫۲۴۴۵ g
ترونین	۰٫۸۵۹ g
ایزولئوسین	۰٫۸۸۲ g
لئوسین	۱٫۶۲۷ g
لیسین	۰٫۹۰۱ g
متیونین	۰٫۳۰۸ g
سیستین	۰٫۳۲۲ g
پنیلالانین	۱٫۳۰۰ g
تیروزین	۱٫۰۲۰ g
والین	۱٫۰۵۲ g
آرژینین	۳٫۰۰۱ g
هیستیدین	۰٫۶۳۴ g
آلانین	۰٫۹۹۷ g
اسپارتیک اسید	۳٫۰۶۰ g
گلوتامیک اسید	۵٫۲۴۳ g
گلیسین	۱٫۵۱۲ g
پرولین	۱٫۱۰۷ g
سرین	۱٫۲۳۶ g
آب	۴٫۲۶ g
ویتامین ب۱ (تیامین)	۰٫۶ میلی‌گرم (۴۶٪)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)	۰٫۳ میلی‌گرم (۲۰٪)
ویتامین ب۳ (نیاسین)	۱۲٫۹ میلی‌گرم (۸۶٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵)	۱٫۸ میلی‌گرم (۳۶٪)
ویتامین ب۶	۰٫۳ میلی‌گرم (۲۳٪)
اسید فولیک (ویتامین ب۹)	۲۴۶ میکروگرم (۶۲٪)
ویتامین C	۰٫۰ میلی‌گرم (۰٪)
ویتامین E	۶٫۶ میلی‌گرم (۴۴٪)
کلسیم	۶۲ میلی‌گرم (۶٪)
آهن	۲ میلی‌گرم (۱۶٪)
منیزیم	۱۸۴ میلی‌گرم (۵۰٪)
منگنز	۲٫۰ میلی‌گرم (۱۰۰٪)
فسفر	۳۳۶ میلی‌گرم (۴۸٪)
پتاسیم	۳۳۲ میلی‌گرم (۷٪)
روی	۳٫۳ میلی‌گرم (۳۳٪)
Link to full USDA Database entry درصدها نسبی‌اند

بادام زمینی منبعی است غنی از پروتئین، ولی از آنجا که دارای بعضی انواع آمینو اسیدهای ضروری مانند لیزین، سیستین و متیونین نیست توصیه می‌شود به همراه مواد غذایی مکمّل استفاده شود مثل بدنسازان یا ورزشکارانِ دیگر.

هر ۱۰۰ گرم بادام زمینی دارای موارد زیر است:

• ۵۶۷ کالری
• ۴۹ گرم چربی
• ۷۰۵ میلی‌گرم پتاسیم
• ۱۶ گرم کربوهیدرات
• ۲۶ گرم پروتئین

غلاف و میوه بادام زمینی

آووکادو

انگورک

انگور