در مورد سرخالو

گیلاس

گوجه‌فرنگی

گوجه‌سبز

گواوا

گلابی

گریپ‌فروت

گرمک

مغز گردو

مغز گردو یا چهار مغز نوعی خشکبار مقوی است که با خارج کردن آن از پوسته سخت گردو قابل استفاده‌است. مغز گردو را با نام غذای مغز نیز بیان کرده‌اند، زیرا مغز گردو سرشار از امگا۳ است که باعث کارکرد بهتر مغز می‌شود. گردو یا جوز^[۱] (از فارسی میانه goz^[۲]) میوهای گرد، با دو پوسته، یکی نرم و سبزرنگ که به تدریج خشک می‌شود و از بین می‌رود و دیگری سخت و چوبی است. مغز آن خوراکی است و روغن فراوان دارد.

گردو، میوه مغزدار باارزشی است که انواع مختلفی دارد. گردو منبع عالی پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد معدنی است. واژه جوز معرب گوچ پارسی میانه به همین معنی است.

مغز گردو و بذر کتان دارای بیشترین اندازه اسید چرب امگا ۳ در میان مواد غذایی گیاهی هستند.^[۳][۴]

محتویات

• ۱ پیشینه
• ۲ موارد مصرف
• ۳ روغن گردو
• ۴ ویتامین‌ها و عناصر معدنی موجود در گردو
  • ۴.۱ ترکیبات شیمیایی
• ۵ سلامتی
• ۶ گردو سوزنی
• ۷ انواع نژادهای گردو در دنیا
  • ۷.۱ معرفی نژاد شیلی
  • ۷.۲ معرفی نژاد چندلر
• ۸ نژادهای ویژه
• ۹ منابع

پیشینه

برابر بررسی‌های دیرین‌شناسی گیاهی و گرده‌شناسی در روی کرهٔ زمین، گونه‌های مختلف گردو از زمان‌های بسیار قدیم به ویژه از دوران سوم زمین‌شناسی وجود داشته‌است. از دوران چهارم زمین‌شناسی به بعد آثار درخت گردو از جمله گردهٔ آن در کشورهای اروپای شرقی به دست آمده‌است.

منشأ درخت گردو را آسیای غربی و نواحی هیمالیا می‌دانند. ایران رکورد دار بیشترین تولید گردوی جهان است که شهرستان‌های تویسرکان همدان، شهرستان بافت در استان کرمان و شهرستان گلپایگان بیشترین سطح زیر کشت گردو را در ایران دارا هستند. کهنسال‌ترین درخت گردو در منطقهٔ گوغر شهرستان بافت وجود دارد.

۱۵ درصد از چربی‌های مغز گردو از نوع غیر اشباع است که برای سلامتی بدن بسیار مفید و سودمند هستند.

یک چهارم فنجان مغز گردو، در حدود ۸/۹۰ درصد نیاز روزانه بدن به این چربی ضروری را تأمین می‌کند.

موارد مصرف

مغز گردو یا مغز گردو نوعی مغز دانه است که به صورت خام (طبخ نشده) مصرف می‌گردد. این مغز می‌تواند به تنهایی یا آجیل با ترکیب سایر مغزها نظیر بادام، پسته، فندق و… مصرف شود. مغز گردو از خشکبار است.

مغز گردو را همچنین برای مصرف طبخ می‌کنند.

مغز یک گردو در حال رشد

در مناطق مختف کشور انواع غذاها با طبخ گردو حاصل می‌شود. در برخی از غذاها این ماده به صورت تزئین یا مواد افزودنی است و در برخی از غذاها به عنوان ماده اصلی آن غذا یا خورشت بکار می‌رود. یکی از غداهایی که مغز گردو به عنوان ماده لازمه و اصلی آن است، خورشت فسنجان می‌باشد. به دلیل سردی بودن آن است که موارو زیادی برای مصرف دارد.

روغن گردو

موارد مصرف: عمدتاً مصرف خوراکی دارد. تأثیر روغن گردوی کهنه همانند روغن زیتون کهنه بوده و زایندگی آن قوی است و بهترین شیوه مصرف آن به صورت استعمال خارجی بر روی اندام‌های مختلف بدن و حتی چکاندن آن در بینی می‌باشد.^[۵]

ویتامین‌ها و عناصر معدنی موجود در گردو

گردو بهترین منبع منگنز و مس می‌باشد.

در گردو، منیزیم و فسفر نیز وجود دارد. مقداری روی، آهن، کلسیم و سلنیوم نیز پیدا شده‌است.

گردو مقدار کمی سدیم دارد.

گردو تازه تویسرکان

گردو حاوی بیشترین مقدار ویتامین‌های B6, B۱ و B۵(پانتوتنیک اسید) می‌باشد.

در گردو ویتامین‌هایی نظیر E , B۳ و B۲ نیز وجود دارد.

کالری گردو زیاد است. حدود ۶۵۴ کالری در هر ۱۰۰ گرم گردو وجود دارد؛ لذا بهتر است روزی که می‌خواهید گردو مصرف کنید، کالری آن را محاسبه کرده و از کالری روزانه خود کم کنید. به این ترتیب ترس از چاق شدن را نخواهید داشت؛ برای مثال، اگر کالری مورد نیاز شما در روز ۲۰۰۰ کالری است و شما۱۰۰ کالری گردو مصرف می‌کنید، لذا می‌توانید ۱۹۰۰ کالری باقی‌مانده را از مواد غذایی مختلف دریافت کنید.

ولی اگر می‌خواهید گردو میل کنید و همانند روزهای گذشته غذاهای روزانه خود را نیز مصرف کنید، این نکته را از یاد نبرید که باید ۱۳۱ دقیقه پیاده‌روی کنید تا انرژی دریافت شده از گردو، بسوزد.

گردو در حدود ۷/۶ گرم فیبر دارد.^[۵][۶]

ترکیبات شیمیایی

مغز گردو دارای چند اسید آلی، مقدر کمی اسانس، اگزالات آهک و ویتامینهای A ,B ,C ,D ,E می‌باشد. همچنین مغز گردو دارای مقدار کمی آرسنیک است (۲٬۹۸ µg -میکروگرم- در ۱۰۰ گرم گردو). برگ درخت گردو دارای ۳ درصد اینوژیت، اسید الاژیک، اسید گالیک و اسانسی با بوی مخصوص و مقداری پارافین، تانن، مواد چرب و املاح معدنی مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیم، باریم و همچنین کاروتن است. پوسته گوشت دار میوه سبز گردو دارای امولسیون قند و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک، اسید مالیک، فسفاتها و اگزالات کلسیم است. عصاره برگ درخت گردو خاصیت میکروب کشی و باکتری کشی درد. در صد گرم مغز گردو خام و خشک مواد زیر موجود است:

ماده معدنی	مقدار
آب	۳/۵ گرم
پروتئین	۱۴/۸ گرم
مواد چربی	۶۵ گرم
مواد نشاسته ای	۱۳ گرم
کلسیم	۱۰۰ میلی‌گرم
فسفر	۳۸۰ میلی‌گرم
آهن	۳ میلی‌گرم
سدیم	۲ میلی‌گرم
پتاسیم	۵۰ میلی‌گرم
ویتامین آ	۳۰ واحد
ویتامین ب ۱	۰/۳۵ میلی‌گرم
ویتامین ب ۲	۰/۱۲ میلی‌گرم
ویتامین ب ۳	۱ میلی‌گرم
ویتامین ث	۲ میلی‌گرم

سلامتی

گردو سرشار از ویتامین ای و آنتی‌اکسیدان می‌باشد، موادی که خطر توسعه بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهند. پژوهشگران دانشگاه پزشکی شیکاگو با بررسی عادت غذایی ۶۰۰۰ نفر دریافتند که آن دسته از افرادی که دچار مشکلات فراموشی و نظایر آن نیستند، در عادت غذایی خود غذاهای سرشار از ویتامین ای گنجانده‌اند. ویتامین ای، رادیکال‌های آزاد را که محتملاً می‌توانند به سلول‌های مغز آسیب بزنند، مهار می‌کند.^[۷][۸]

گردو سوزنی

گردو سوزنی به گردویی گفته می‌شود که مغز گردو از پوست آن به سختی جدا شده و باعث خرد شدن مغز گردو در هنگام جداسازی آن می‌شود، این گردو اگر چه از لحاظ مصرف و قیمت، درجه پائینی را به خود اختصاص داده‌است ولی گاهی از لحاظ طعم و مزه کیفیت بالاتری را دارا می‌باشد.^[۹]

انواع نژادهای گردو در دنیا

از انواع نژادهای گردو می‌توان به گردو فارسی و پدرو و چندلر و شیلی نام برد.

معرفی نژاد شیلی

نژاد شیلی به دلیل کیفیت بالای مغز گردوی آن در زمره نژادهای با کیفیت و ثمرده به حساب می‌آید، ویژگی متمایز کننده نژاد شیلی باردهی سریع آن است بطوریکه در مقایسه با نژادهای دیگر چیزی در حدود چهار سال زودتر بارده می‌شود، همچنین نژاد شیلی در برابر سرمای بهاره مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.

معرفی نژاد چندلر

نژاد چندلر از ترکیب نژادهای پدرو و uc_56_224 به دست آمده‌است و اکثر خصوصیات آن شبیه نژاد پدرو است، از خصوصیات نژاد چندلر می‌توان به دیر برگ زدن و رشد به صورت نیمه راست اشاره کرد. نژاد چندلر یکی از بهترین نژادهای گردو از نظر تجاری محسوب می‌شود اما این نژاد برای مناطق سردسیر و کوهستانی مناسب نمی‌باشد.

نژادهای ویژه

گردوی ایرانی، در انگلیسی «Persian walnut»

کیوی

کیوی گیاهی است از گروه گیاهان گلدار دولپه‌ای در راسته خلنگ‌سانان و رده کیویان. این گیاه بومی جنوب چین و میوه ملی جمهوری خلق چین است. میوه آن تخم مرغی شکل به اندازه یک تخم‌مرغ بزرگ (به طول ۵–۸ سانتیمتر و عرض ۴٫۵–۵٫۵ سانتیمتر) است و پوست آن قهوه‌ای رنگ و گوشت آن سبز کمرنگ است.

محتویات

• ۱ تاریخچه
• ۲ ارزش غذایی
• ۳ میزان تولید در جهان
• ۴ میزان تولید در ایران
• ۵ خواص درمانی کیوی
• ۶ جستارهای وابسته
• ۷ منابع
• ۸ پیوند به بیرون

تاریخچه

این گیاه در ابتدا یک گیاه بومی در جنوب چین بود. سپس در ابتدای قرن بیستم به نیوزیلند برده شده و در آنجا به صورت تجاری کشت شد. نام این گیاه از نام گونه‌ای پرنده زیبا که در نیوزیلند پرنده ملی بوده، در دهه شصت میلادی به این میوه داده شد(پرنده کیوی).^[۱]

پیوند این میوه بعد از رشد حدود یک هفته‌ای تبدیل به نهال و قابل قلمه زدن است. این روش از متداول‌ترین روش‌های کاشت نهال کیوی در دنیا به خصوص در کشور چین است. کشور چین یکی از بزرگ‌ترین کشورهای صادرکننده نهال پیوندی این میوه است.^{[نیازمند منبع]}

ارزش غذایی

میوه کیوی

کیوی منبعی غنی و سرشار از ویتامین C است و مقدار ویتامین C آن از پرتقال نیز بیشتر است. ویتامین ث موجود در کیوی ۲ برابر پرتقال، ۶ برابر لیموترش و میزان مواد مغذی آن ۸ برابر سیب است. همچنین دانه‌های سیاه آن حاوی ویتامین D است. کیوی همچنین دارای ویتامین A ویتامین‌های B1, B2, B۳ و سایر ویتامین‌های گروه ب می‌باشد. کیوی از میوه‌های بسیار کم کالری است. در ۱۰۰ گرم کیوی ۴۷ کالری وجود دارد؛ و از جهت میزان کالری همردیف زردآلو و نارنگی است. مقدار پتاسیم آن از موز بیشتر است. از میزان منیزیم بسیار بالایی برخوردار است و به همین خاطر نیز امکان ابتلا به بعضی از سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. کیوی همچنین دارای مس، آهن و فسفر است. کیوی میوه‌ای است که مواد غذایی بالا و در صد کالری بسیار پایینی دارد، از این‌رو می‌توان آن را در رده میوه‌های بسیار مفید قرار داد.^[۲]

میزان تولید در جهان

سالانه بیش از چهار میلیون و ۲۷۰ هزار تن کیوی در جهان تولید می‌شود. چین با تولید سالانه دو میلیون و ۳۹۰ هزار تن، بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول به‌شمار می‌رود. ایتالیا با ۵۲۳ هزار تن و نیوزیلند با ۴۳۴ هزار تن به ترتیب دومین و سومین تولیدکننده کیوی به‌شمار می‌روند. ایران نیز با تولید سالانه ۲۹۴ هزار تن، چهارمین تولیدکننده کیوی در جهان است.

تولید کیوی در جهان

میزان تولید در ایران

نمایی از یک باغ کیوی در تالش

در ایران در سال ۱۳۴۷ خورشیدی، نخستین نهال کیوی در شهر رامسر کاشته‌شد. در ایران در حال حاضر این میوه در سه استان گیلان، مازندران و گلستان در حاشیه دریای خزر کشت می‌شود و هرساله بر سطح کشت آن افزوده می‌شود. امروزه میوهٔ کیوی، یکی از محصولات صادراتی ایران محسوب می‌شود.

بنابر گزارش خبرگزاری ایسنا در سال ۱۳۹۱ خورشیدی، استان مازندران (تنکابن و حومه) با تولید سالانه بیش از ۱۱۰ هزار تن کیوی، قطب تولید این میوه در ایران شناخته شد. در سال ۱۳۹۱ خورشیدی، استان گیلان (طالش و حومه) با تولید سالانه بیش از ۷۰ هزار تن کیوی دومین استان تولیدکننده این محصول شناخته شد. به گزارش جهاد کشاورزی شهرستان طوالش در سال ۱۳۹۴ خورشیدی، از دو هزار و دویست پنجاه هزار هکتار باغ زیر کشت، ۶۳ هزار تن محصول کیوی هایوارد طلایی برداشت شد.

شکوفه کیوی در رودسر

خواص درمانی کیوی

کشورهای برتر در تولید کیوی در سال ۲۰۱۶ میلادی (هزار تن)

Kiwifruit, gold, raw

	۲۳۹۰
ایتالیا	۵۲۳
نیوزیلند	۴۳۴
ایران	۲۹۴
شیلی	۲۲۵
سراسر جهان	۴٬۲۷۴
منبع: فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) [۳]
مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی	۲۵۱ کیلوژول (۶۰ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها	۱۴٫۲۳ g
قندها	۱۰٫۹۸ g
فیبر	۲ g
چربی	۰٫۵۶ g
پروتئین	۱٫۲۳ g
- لوتئین و زآکسانتین	۱۱۴ μg
ویتامین ب۱ (تیامین)	۰٫۰۲۴ میلی‌گرم (۲٪)
ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین)	۰٫۰۴۶ میلی‌گرم (۳٪)
ویتامین ب۳ (نیاسین)	۰٫۲۸ میلی‌گرم (۲٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵)	۰٫۵ میلی‌گرم (۱۰٪)
ویتامین ب۶	۰٫۰۵۷ میلی‌گرم (۴٪)
اسید فولیک (ویتامین ب۹)	۳۴ میکروگرم (۹٪)
ویتامین C	۱۰۵٫۴ میلی‌گرم (۱۷۶٪)
ویتامین E	۱٫۴۹ میلی‌گرم (۱۰٪)
ویتامین K	۵٫۵ میکروگرم (۵٪)
کلسیم	۲۰ میلی‌گرم (۲٪)
آهن	۰٫۲۹ میلی‌گرم (۲٪)
منیزیم	۱۴ میلی‌گرم (۴٪)
منگنز	۰٫۰۵۸ میلی‌گرم (۳٪)
فسفر	۲۹ میلی‌گرم (۴٪)
پتاسیم	۳۱۶ میلی‌گرم (۷٪)
سدیم	۳ میلی‌گرم (۰٪)
روی	۰٫۱۰ میلی‌گرم (۱٪)
link to USDA Database entry درصدها نسبی‌اند منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا